Zeilbeleid

Beleidsplan 2022-2027 voor het zeilen bij de BWV de Eem

Gepubliceerd in mei 2022

Vooraf

Dit plan is richtinggevend voor het beleid van de zeilafdeling voor de komende jaren en is onderdeel van het beleidsplan van de Baarnse Watersport Vereniging de Eem. Dit plan is een update van het beleidsplan 2020-2025. Dat kwam tot stand na raadpleging middels een enquête van alle ‘administratieve’ zeilleden, waarvan uitkomsten in dat beleidsplan werden verwerkt. Toen en ook nu is uitvoerig in de zeilcommissie gediscussieerd over het gewenste beleid.

Inleiding

Historie van het zeilen bij de BWV

Zoals bij veel roei- en zeilverenigingen was zeilen in de beginjaren net zo belangrijk als roeien. Bij de BWV de Eem werd in de beginjaren gezeild in een flink aantal twaalfvoetsjollen. Dit zijn houten zeilbootjes van ruim 3,5 meter lang met midzwaard, geschikt voor 1 of 2 man. Voor zeilende leden was er niet snel een alternatieve locatie. Bruggen voor snelwegen bestonden nog niet. Dat is nu anders. Het betekent dat de aard van het zeilwater mede bepaalt wat je als vereniging kunt bieden.

Karakter van het zeilwater

Ons zeilwater voor tochten van beperkte duur is de Eem vanaf de vereniging en het Eemmeer met als uitvalshaven het Raboes. Zeilen op de rivier de Eem is een uitdaging. Hij slingert voortdurend. Je moet daarom voortdurend koers wijzigen en zeilstand aanpassen. Daarnaast moet je ‘windgevoel’ ontwikkelen. Als je op de Eem kan zeilen, kun je dat op elk binnenwater.
Varen op het Eemmeer en de daarmee verbonden andere Randmeren is anders. Daar hoef je niet steeds van koers te wijzigen. Maar ook daar wil je varen in stabiele boten.

Enquête

In 2019 is onder alle leden die geregistreerd staan als zeilers een enquête gehouden met als doel na te gaan vanaf welke plek men bij voorkeur zeilt en welke boot de voorkeur verdient. Enkele resultaten zijn in bijlage 1 gepresenteerd die je verder op deze pagina aantreft.
In 2022 of 2023 zal de raadpleging herhaald worden, o.a. door gesprekken in een zogenaamd zeilcafé dat de zeilafdeling voornemens is te organiseren.

Vloot

De vereniging bezit vijf kielboten. Dat zijn:
• De Slechtvalk, type Polyvalk; een populaire lesboot;
• De Wilde Makou, type RS Venture; ideaal voor de Eem;
• De Big Bird, type Randmeer Touring; te gebruiken op de randmeren en de Eem;
• De Buizerd, ook type Randmeer Touring, zelfde gebruik als de Big Bird; standaard gelegen in het raboes;
• De Calimero, een Lærling; dit is een instructieboot voor de jeugd.

De vereniging heeft ook nog drie Laser Pico’s. De Pico’s zijn zwaardboten. Vooral de jeugdleden gebruiken deze boten.

Instructie

Focus op instructie en toerzeilen

De focus van onze zeilactiviteiten is zeilinstructie en toerzeilen. Dat laatste heeft de vorm van toeren op de Eem of het Eemmeer. Of toertochten waarbij we naar een andere locatie gaan en vaak daar boten organiseren. Dat zijn soms heel andere boten: bijvoorbeeld tjotters of catamarans. We nodigen altijd ook de roeiers uit om mee te gaan met een zeiltoertocht. En soms zelfs introducés.
Wat instructie betreft is de Eem ideaal voor het zogenaamde “klein leren zeilen”. Maar dat moet niet de enige vaardigheid zijn die onze leerlingen verwerven. Ook zeilen op wat groter water, zoals de randmeren hoort erbij.

Instructiemethode

De opleiding volgt de landelijke CWO-methode. Het diploma dat je bij de vereniging haalt, is in heel Nederland erkend. De stichting CWO controleert de kwaliteit van de opleiding. In 2018 was dat oordeel over de vereniging ‘goed’. Veel verenigingen halen dat niet en behalen ‘voldoende’ of minder. Het hoofdaccent in onze opleiding is: CWO-1, CWO-2 en CWO-3 voor een kielboot of zwaardboot. In de maanden januari t/m maart worden theorieavonden georganiseerd. Deze avonden worden goed bezocht, ook door roeiers, en leiden tot succesvolle afronding van theorie-examens voor CWO II of CWO III.

Dispensaties

Veel leden hebben al zeilervaring als ze lid worden. Die vinden het niet nodig tijd te investeren in het halen van CWO-diploma’s. Dat vormt geen belemmering om bij ons te zeilen. Als je dan laat zien wat je kunt, krijg je vaak een dispensatie. Voor het afschrijven van boten zijn CWO-bevoegdheden en dispensaties gelijkwaardig. Dispensaties hebben een niveau 2 of 3 voor kielboot of zwaardboot.

SWOT

Door de zeilcommissie is twee jaar geleden een SWOT opgesteld.

SWOT van de zeilafdeling – klik op plaatje voor vergroting.

Vooruitgang in de afgelopen twee jaar

Rond een aantal items in deze SWOT-matrix zijn vorderingen gemaakt:

De werking van de zeilcommissie

De zeilcommissie blijft een groep leden die zeer actief is en die de plaats van het zeilen in de vereniging heeft versterkt. Omdat de zeilcommissie met 8-10 leden opereert, is vanaf 2019 een sterke decentralisatie gerealiseerd in de werkzaamheden en wel in 4 kwadranten: Opleiding, Onderhoud, PR en Governance. In het beoogde bestuursmodel van de vereniging past dit als:
• Opleiding: de Zeilacademie
• Onderhoud, PR en Governance: Bij de overige zeilactiviteiten en deels in de verenigingsbrede onderhoudsploeg.
De huidige zeilcommissie zal als één geheel blijven opereren.

Het kwadrantenmodel

De zeilcommissie heeft in 2020 om redenen van efficiëntie en decentralisatie besloten te gaan werken met een kwadrantenmodel, waarin alle activiteiten terug te vinden zijn. De vergaderingen van de zeilcommissie zijn ingericht volgens dit kwadrantenmodel.
De vier kwadranten met de personele bezetting zijn:
• zeilkennis en zeilvaardigheden, bemand door 4 zeilleden;
• materiaal en onderhoud, bemand door 3 zeilleden;
• governance, die bestuurs- en beleidszaken omvatten, bemand door 2 zeilleden;
• communicatie en pr, bemand door 2 zeilleden met tijdelijke toevoeging van 1 lid in verband met het komende lustrum in 2023.

» Welke leden in de vier kwadranten actief zijn, is op te vragen bij de zeilcommissie via zeilcie@bwvdeeem.nl .

De vier zeilkwadranten – klik op plaatje voor vergroting.

Jeugdinstructie

Het aantal jeugdleden voor zeilen is toegenomen. Er is geïnvesteerd in een instructeursopleiding specifiek voor jeugdleden. Er is jeugdinstructie op zaterdagochtend. Het blijkt dat deze groep door zijn enthousiasme een sterk wervend karakter heeft. Regelmatig worden kennissen, klasgenoten en vrienden uitgenodigd om een keer mee te komen kijken.
Het moment waarop de jeugd, meestal na de zomervakantie, er zelf met enkele boten op uit gaat omdat er
voldoende bevoegdheden behaald zijn, is heel bijzonder.

Zeilinstructie volwassenen

Het aantal instructeurs is toegenomen. Ook zijn er nu meerdere jeugdinstructeurs, deels voortgekomen uit de jeugdopleiding. De meeste restricties van de coronaperiode liggen nu achter ons. Je kon als instructeur maar met één iemand tegelijk in de boot ipv met 2 of 3. Dit legde een enorm beslag op de opleidings-/vrijwilligerscapaciteit. Nu de regels weer soepeler zijn is instructie aan 2 of 3 personen geen probleem meer. Zeilen in zwaardboten door volwassenen kan nu ook geëxamineerd worden.

Watersportpaspoort

Het CWO-opleidingstraject is landelijk gemoderniseerd door de invoering van het digitale watersportpaspoort. Het watersportpaspoort is voor instructeurs en leerlingen een manier om de vorderingen stapsgewijs bij te houden én in te zien.

Veiligheid

In 2020 is gebleken dat het weer op het Eemmeer verraderlijker kan zijn dan verwacht, met als gevolg twee keer een omgeslagen Randmeer. Naar aanleiding daarvan is een nieuwe gebruiksinstructie opgesteld die in de boot ligt. Daarin is o.a. een reefplicht opgenomen bij een wind vanaf 4 Bft.

Buddy-systeem voor nieuwe zeilers

In 2019 is gestart met een buddysysteem voor nieuwe zeilers. Die buddy hielp hen op weg om een goede plek binnen het zeilen te vinden.

Inloopzeilen

In 2019 hebben we inloopzeilen geïntroduceerd en hier reclame voor gemaakt. Tot nog toe is het succes beperkt. Vanaf 2022 gaan we het op een andere manier organiseren.

Onderhoud zeilboten

Het onderhoud van zeilboten is sinds 2020 structureel aangepakt. In 2021 zijn zowel de Buizerd als de Calimero bijna volledig opgeknapt. Tevens zijn beide boten voorzien van ander type anti-fouling. In 2022 is hetzelfde gebeurd met de Slechtvalk. Ook zijn zeilensets vervangen. Voor de zeilboten is een huisstijl ontwikkeld met duidelijk de verenigingsnaam op de boot. We zijn in 2019 gestart met het inventariseren van het materiaal. Op basis hiervan is een 10-jarig onderhoudsplan gemaakt.

Gelijkwaardigheid boten voor clubwedstrijdjes

We hebben een beperkte ambitie voor wedstrijdzeilen. Leden die structureel willen wedstrijdzeilen moeten we doorsturen naar andere verenigingen. We hebben er ook niet de boten voor. Wel organiseren we onderlinge wedstrijden hoofdzakelijk bij de clubkampioenschappen. Daarvoor is het van belang dat we per boottype twee min of meer gelijkwaardige boten hebben. De zeilen van beide randmeren zijn nu vernieuwd zodat weer sprake is van eerlijke competitie. De versleten zeilen van de pico’s zijn ook vervangen door nieuwe, sportievere exemplaren.

Materiaalopslag

Delen van het zeilmateriaal zijn gevoelig voor diefstal, zoals de buitenboordmotoren. Dergelijke bezittingen liggen dan ook achter slot en grendel, net als de elektrische takel. Het opbergen van het materiaal dat wekelijks voor de jeugdinstructie nodig is, wordt sinds kort op een makkelijk toegankelijke plaats opgeborgen, zonder groot risico voor schades. Voor dit aspect blijft structureel aandacht nodig in het bestuur omdat de roeiafdeling de neiging heeft alle ruimte in beslag te nemen.

Haven en botenlift

De haven is lang geleden aangelegd. En dat is zichtbaar. Op onderdelen is vooruitgang geboekt, maar er blijft actie nodig. De zeilsteiger is onlangs gerepareerd, na er twee jaar lang half afgebroken bij te hebben gelegen. De haven is beter ingedeeld: de Wilde Makou en Calimero hebben nu een langswal. De botenlift is hersteld en in oktober 2021 weer in gebruik genomen. De herstelwerkzaamheden zijn zodanig uitgevoerd dat nastellen van de botenlift tot de mogelijkheden behoort, om toekomstige verzakkingen het hoofd te kunnen bieden.

Acties voor 2022-2027

In de komende jaren willen we vooral aandacht geven aan de volgende punten:

Jeugdzeilen continueren

We willen de structuur en opzet van het jeugdzeilen continueren. Er zijn nu 12 cursisten en dat aantal per jaar willen we vasthouden. Dat kan als we de jeugd zelf opleiden tot instructeur zodat die bijdragen aan het opleiden van een volgende generatie jeugdzeilers. Het afgelopen jaar zijn daar al positieve ervaringen mee opgebouwd. Het algemene niveau bij de jeugdzeilers ligt hoog: vaak CWO-3. De gemiddelde leeftijd is 15-16 jaar.

Begeleidingsboot voor jeugdzeilen en derde zwaardboot

Omdat de jeugdopleiding vaak zwaardboten gebruikt, is altijd een begeleidingsboot nodig. Dat is een CWO-eis. Daar wordt nu vaak de Stormvogel voor gebruikt, maar deze boot is weinig wendbaar en erg windgevoelig. De wens is om hiervoor een Whaly 370 aan te schaffen. Dat is een type boot die door veel zeilscholen wordt gebruikt. Uiteraard is die boot dan ook bruikbaar voor roei-instructie. Op dit moment hebben we maar twee Pico’s, ons type zwaardboot. We willen graag een derde tweedehands exemplaar aanschaffen. [dec 2022: Inmiddels is een extra Pico aangeschaft waarmee het aantal nu op 3 staat.]

Opleiden van meer instructeurs

Ook voor de instructie aan volwassenen zijn instructeurs nodig. Die opleiding blijft onze aandacht houden. Daarnaast zijn onder de leden veel bevoegde instructeurs die in het verleden les hebben gegeven. We verkennen of we hen opnieuw kunnen engageren voor een hernieuwde inzet.

Welkom van nieuwe zeilers

De zeilers participeren in het welkomstteam van de vereniging. Nieuwe zeilers krijgen zo de noodzakelijke informatie en worden begeleid.

Toertochten en spontane zeilacties

Tijdens Corona was het moeilijk toertochten te organiseren. In het komend seizoen is weer een toertocht naar Friesland georganiseerd. En midzomer herhalen we het avondzeilen op Loosdrecht. Voor de jeugd organiseren we dit jaar een meerdaagse Pinkstertocht van het Raboes naar eiland De Zegge. Het jaar daarop nodigen we ook de volwassen zeilers uit voor die tocht.
Naast dergelijke toertochten met veel deelnemers, willen we ook spontaan georganiseerde tochten ondersteunen. Dat doen we met een recent gelanceerde app SCC (Ship – Captain – Crew). Op het moment dat het bij iedereen kriebelt om het water op te gaan vinden de zeilers elkaar dan. Het inloopzeilen brengen we onder in deze aanpak. Ook roeiers zijn natuurlijk welkom.

CWO-module ‘kennismaken met wedstrijdzeilen’

In de nieuwe CWO-opzet kunnen modules worden ingepast zoals een module basisregels wedstrijdvaren. We gaan de wedstrijdbaan in Loosdrecht een keer gebruiken voor zo’n trainingsmodule.

Voortzetten meerjarenplan onderhoud zeilboten

In 2022 ronden we het groot onderhoud van de kielboten af door de Randmeer Big Bird onder handen te nemen. De Wilde Makou vraagt geen groot onderhoud van de romp, maar ook die boot krijgt onze huisstijl zodat hij op het water is te herkennen als verenigingsboot.

Haven verbeteren

De zeilers hebben een voorstel gedaan voor het herinrichten van de haven zodat de begeleidingsboten, de  Snor, Stormvogel en Whaly 370 snel in en uit kunnen varen. De Calimero is verlegd wat extra lengte mogelijk maakt voor een nieuw roeivlot bij de achtenloods. Het houtwerk van de haven en stalen damwanden vragen verder om onderhoud.
Vóór 2027 zal naar verwachting nieuwe actie rond de zeilsteiger nodig zijn.

Een tweede Valk

Gezien de populariteit van de Raboes-locatie willen we daar een deel van het jaar graag een tweede zeilboot neerleggen. Dat zou dan een tweedehands Polyvalk worden, die we opknappen zoals we dat met de bestaande boten hebben gedaan. Die boot ligt dan tijdens de periode van de jeugdinstructie nog bij de vereniging. Want we trainen de jeugd ook in valken en één boot is dan te weinig. We hebben dan bovendien een koppel valken voor onderlinge wedstrijdjes.

Organiseren zeilcafé

Dit beleidsplan is mede gebaseerd op een enquête uit 2019 onder de zeilers van de vereniging met een goede respons. Het is belangrijk zo’n peiling met enige regelmaat te herhalen. Dat gaan we in 2022 proberen door een zeilcafé te organiseren waarin we het beleid aan de orde stellen bij alle zeilers, mede aan de hand van de beleidsplan. Als we hieruit nog onvoldoende breed inzicht krijgen, herhalen we de enquête in 2023.

Versterken wisselwerking roeien-zeilen

We zouden graag zien dat alle nieuwe leden die roei-instructie krijgen ook een keer met zeilen in aanraking komen. Dan weten ze door ervaring wat het is. Omgekeerd zullen we de jeugdleden die voor zeilen komen ook een keer met roeien kennis laten maken.

Inspelen op mogelijkheden van de nieuwe website

De zeilcommissie is heel actief op communicatiegebied. Er is een uitstekende samenwerking met de communicatiecommissie. Toch blijft het moeilijk niet-zeilende leden van de vereniging te bereiken, al staat soms de Actueem voor meer dan helft vol met zeilnieuws. We zullen actief inspelen op nieuwe mogelijkheden die de nieuwe website gaat bieden. Binnenkort is ook een promo-video over het zeilen bij de vereniging beschikbaar.

Bijlage 1: Enkele resultaten van de enquête van 2019

Populariteit van ’t Raboes

Opvallend resultaat van de enquête was dat jachthaven ’t Raboes populairder was als locatie dan ons clubhuis.

Favoriete boot

In de enquête is gevraagd naar de favoriete zeilboot. Dit was de uitkomst.

De volledige resultaten van de enquête 2019 zijn gepubliceerd op de besloten website MIJN BWV.

» Resultaten Enquête 2019 (alleen voor leden, opent op nieuw tabblad)