Tekst die bij de doop door doopster uitgesproken is:

“Deze boot te mogen dopen is bijzonder. Het is nl. de vervanger van de Dodaars, de boot waar R. von B. en ik elkaar in hebben mogen ontmoeten. (23 jaar geleden [1993]). De naam die ik voor deze boot heb gekozen is zo geworden omdat dit een vogelsoort is die hier al gesignaleerd is verderop bij het sluisje van Eemnes. Door het nieuw aangelegde natuurgebied aan de overkant is er ook hier een perfecte leefomgeving ontstaan voor deze soort. Ik hoop dat het ook niet te lang zal duren voordat we hem/haar ook hier, vanaf ons eigen balkon, kunnen zien. Wat nog belangrijker is voor de keuze is dat dit eigenlijk de enige vogelsoort is die daadwerkelijk kan roeien, tenminste de naam suggereert dit. Weliswaar heel ZEN maar toch. Er zijn roeiers die zich over deze roeistijl schamper uitlaten maar roei maar eens zo gracieus en verstild, zonder enig geluid. De klank van deze vogel is ook heel bijzonder namelijk die is er niet. Hooguit een gegrom. Zoals je ook wel eens hoort als roeier als de boot steeds valt. Perfect samen glijden over het water, zoekend naar de ideale haal, dat is voeding voor de roeier. Zo ook zoekt deze vogel een maatje om samenwerking aan voedsel te komen. De snavel is zeer sensitief, tot op de bodem wordt alles afgetast, zo ook zoekt de gedreven roeier die de techniek wil doorgronden. Verder zijn deze avontuurlijke vogels trekkers, wat nog weer een verwijzing is naar het roeien hoewel we het trekken juist proberen af te leren en om te zetten naar trappen cq duwen, maar vooruit. Deze uitverkoren vogel behoort tot de familie van “heilige vogels”, tenminste dat zegt internet. Wanneer je zo’n mooi, witte , ranke vogel, cq boot, ziet gaan begrijp je dat echter wel.

Dusss bij deze …. LEPELAAR…… ik doop u en wens u een behouden vaart.”

Lidy

Algemeen
De lepelaar is een vrij grote watervogel van het formaat grote zilverreiger of ooievaar. Maar alleen als je in de auto er langs zou flitsen maak je die vergissing, want de lepelaar is echt een unieke vogel die heel graag in Nederland waterland verblijft. Ca 90 cm lang en een spanwijdte van ca 125 cm.

Herkenning
De lepelaar heeft een geheel wit ooievaar-achtig lichaam met zwarte lange poten waarmee hij met grote passen door het water loopt. Daarbij houdt ie z’n kop naar beneden en zwiept die met open snavel woest van links naar rechts op de tast vissen verrassend en hapslok weg zijn die. De snavel is het meest kenmerkend, want die is lang en breed en loopt uit in een gelige lepelvorm. Daarnaast hebben ze in de lente ook een mooie witte kuif die als een matje in de nek ligt en geel oranje borstveren. Maar kort samengevat is dit een geheel witte grote waadvogel met een lepelvormige bek. Vliegend strekken ze nek en poten beide uit (reigers trekken hun kop in tijdens het vliegen) waardoor je even moet kijken welke kant ze opvliegen eigenlijk; maar het is geen Dafje, hij vliegt alleen vooruit…

Geluid
De lepelaar verspilt niet veel energie aan geluiden maken. Een beetje zacht gegak kun je horen, maar meer niet. Luister maar eens via vogelbescherming.nl

Broeden
Broedt van april tot in juli en heeft dan 1 legsel van 4 eieren waar ze bijna 4 weken op broeden. Broeden in gemengde kolonies met reigers en aalscholvers in bomen in het buurt van meren en uiterwaarden. Bijzonder is dat de eieren allen op hetzelfde moment uitkomen. Na zo’n 7 weken kunnen ze vliegen en gaan ze er vandoor.

Leefgebied
Dynamische natte milieus, meestal op de overgang van zoet naar zout. Te vinden op eilanden, kwelders, moerassen en natte duinvalleien. Veel te zien op de Wadden, Lauwersmeer, Naardermeer, Oostvaardersplassen en meren in duingebieden zoals het Zwarte Water in Noord-Holland en Zeeuwse slikken.

Trekvogel?
Trekt september/oktober via de Franse & Spaanse moerassen naar de Afrikaanse Westkust. Trekken daarbij van moeras naar moeras. In maart verschijnen ze weer bij ons.

Voedsel
De lepelaar eet kleine visjes zoals stekelbaars, maar ook amfibieën en grote waterinsecten zoals libellen. Op zout water behoren ook garnaaltjes en platvisjes tot het menu. Detecteert de prooi met ultragevoelige membranen in de lepelvormige snavel. Voordat de prooi het in de gaten heeft is ie al opgeslokt….

Bijnaam?
De lepelaar wordt ook wel LepelReiger of LepelOoievaar genoemd omdat hij daar vanuit de verte wel wat van weg heeft. In het Engels heet de lepelaar Spoonbill en in het Frans Spatule (spatel). Bijnaam in Nederland is ook wel Schoffelaar naar het typische schoffelgedrag wanneer hij al lopend met grote passen in het ondiepe water van links naar rechts zwiept met z’n snavel op zoek naar visjes om ze te verrassen en te verschalken.

Foto vogel: Bishnu Sarangi via Pixabay.com. Foto roeiboot: Floor Verdonk. Tekst doop: Lidy S. Tekst vogel: Fred Heil